پلی‌استایرن (PS) یک پلیمر مصنوعی معطر از مونومر استایرن و از نفت سنتز شده است که ماده خطرناکی است و ارتباطات زیادی با سرطان دارد.
کد شناسایی رزین
یک سیستم طبقه بندی به نام کد شناسایی رزین برای افزایش آگاهی عمومی از پلاستیك هاي مصرفي تعریف شده است. طبق این سیستم شماره‌ای در پائین‌ترین قسمت بطری‌های پلاستیکی و ظروف مواد غذایی حک شده است. این عدد نشان میدهد که این محصولات از چه نوع پلاستیکی ساخته شده اند. در این نوشته درمورد کد شناسایی رزین شماره ۶- پلی استایرن (PS) صحبت خواهیم کرد.
کد شماره ۶- پلی استایرن (PS)
پلی استایرن ابتدا در سال ۱۸۳۹ کشف شد. لیکن تهیه صنعتی و تجاری آن در سال ۱۹۳۴ انجام شد. کمپانی Dove توانست استایرن را از فراورده‌های نفتی سنتز کرده و آنرا پلیمریزه کند. در زمان جنگ جهانی دوم پلی استایرن هم یک عایق الکتریسیته ارزان و هم یک پلاستیک به صرفه با خواص خوب شناخته شده بود. پس از سالها تحقیقات بر روی این ماده، پلی استایرن در قالب محصولات مختلف و جدید روانه بازار شد. سهولت تهیه محصولات پلی استایرنی در ابعاد متفاوت یکی از بزرگترین مزیت‌های استفاده از این ماده به حساب می‌‌آمد.
پلی استایرن یک عایق صوتی و حرارتی با کیفیت در یک متریال ساختمانی ارزان قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد شناخته شده است.
ساختار پلی استایرن
به لحاظ ساختار شیمیایی پلی استایرن یک هیدروکربن و زنجیره طولانی است. این ماده از کربن و هیدرژن تشکیل شده است. نیروی کشسشی بین ملکولی پلی استیرن بزرگ است. در حرارت بالا این ملکول‌ها از کنار هم سر میخورند. سستی بین مولکولی پلی استایرن باعث میشود که انعطاف پذیر بوده و حالت کشسانی داشته باشند.
معایب پلی استایرن
پلی‌استایرن “ماده خطرناک” شناخته شده است. پلی‌استایرن یک پلیمر مصنوعی معطر از مونومر استایرن است. مانند همه پلاستیک‌ها، فوم پلی استایرن نیز از منابع پتروشیمی تهیه شده است. این ماده که از نفت سنتز شده است، باعث ایجاد اختلالات در رشد، خون و کلیه شده و به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌رساند. پلی‌استایرن از استایرن ها تهیه شده است. استایرن به عنوان یک ماده خطرناک شناخته شده طبقه بندی می شود که ارتباطات زیادی با سرطان دارد. از مواد شیمیایی خطرناک دیگری مانند بنزن نیز تشکیل شده است. دامنه انشعابات این سموم بر روی بدن انسان هنوز به طور کامل مشخص نیست. با این حال، اثرات روی حیوانات بررسی شده که آزمایشات آن را شدت خطرناک نشان میدهد. همچنین، در افردی که در محیط هایی با غلظت بالای استایرن زندگی و کار می کنند موارد بیشتری از سرطان، مسائل عصبی، سردرد، افسردگی، خستگی و موارد دیگر مشاهده شده است.
– به مواد غذایی و نوشیدنی نشت پیدا می‌کند
این اتفاق زمانی که با مایع و گرما در تماس با پلی‌استایرن باشد رخ میدهد. سموم ظرفی از این جنس به داخل محتویات نفوذ می کند. اما حتی تماس غذای سرد و خشک با این ماده نیز ناسالم است. بخش عظیمی از غذای حاوی آلودگی استایرن میشود. هرچند لازم به ذکر است که بدانید از این ماده برای ساخت ظروف یکبار مصرف گیاهی استفاده نمی شود تا ظروف گیاهی فرم بگیرند.
– در هوا وجود دارد و از طریق پوست قابل جذب است
معمول‌ترین راه قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی مضر، استنشاق است. همچنین هر بار که آن را لمس می کنید، در معرض آن قرار می گیرید. زیرا مواد شیمیایی از طریق پوست به بدن شما نفوذ می کند.
– حتی ساختن آن سمی است
صنعت پلی‌استایرن پنجمین رتبه تولید کنند مواد زائد سمی در ایالات متحده آمریکا را دارد. این پسماند‌ها هم مایع و هم جامد را شامل میشود.
– یک پسماند عمومی است، یعنی همه جا وجود دارد
از آنجا که این ماده سبک است و به راحتی خرد می شود خیلی راحت سر از در جنگل‌ها، رودخانه‌ها و چمن‌ها در می‌‌آورد. همان جا نیز باقی میماند. پلی فوم به استایرن‌های میکروسکوپی و سایر مواد شیمیایی مضر تجزیه می شود و آنها برای قرن‌ها در خاک و آب باقی می مانند. این یک مشکل جدی برای اقیانوس‌های جهان ما است.
– لایه ازن را سوراخ می کند
آیا ممنوعیت استفاده از گازهای CFC در دهه ی ۹۰ را به یاد دارید؟ این ماده نیز همانند فامیل خود به لایه ازن آسیب می رساند. بخارات استایرن در هوا برای ریه‌ها و همچنین لایه ازن که از ما در برابر اشعه‌های سرطان آفتاب محافظت می کند، مضر است.
– مانند روغن نشت میدهد
بیماری‌های مربوط به استایرن و بنزن در غلظت‌های بسیار بالا در محل‌های نشت بروز می‌کند. بدتر اینکه، اثرات وسیع این نشتی‌ها هنوز ناشناخته است.
– حتی زباله‌ها نیز ایمن نیستند
طبق EPA، استایرن از محل دفن زباله به آب آشامیدنی ما نفوذ پیدا می‌کند و باعث مشکلات کبدی، کلیوی یا سیستم گردش خون می شود. افرادی که در فقر و یا در نزدیکی محل‌های دفن زباله زندگی میکنند، بیشتر در معرض این بیماریها هستند.
چگونه می توانیم استفاده از پلی استایرن را کاهش دهیم؟
یکی از راه‌های کاهش استفاده از پلی استایرن، انتخاب مواد بسته‌بندی جایگزین (مثل ظروف گیاهی) در صورت امکان است. همچنین، هنگام خرید کردن ، میتوانید ظروف یا کیسه‌های قابل استفاده مجدد خود را همراه داشته باشید.