تجزیه طبیعی پلاستیک با تجزیه نوری شروع می شود که منجر به این میشود که در طی فرایندی پلاستیک به قطعات کوچک تر و کوچک تر تجزیه شود.
آلودگی پلاستیکی
با توجه به انعطاف پذیری پلاستیک در برابر تخریب و کاربرد آنها در صنعت، موضوع آلودگی پلاستیک به یک تهدید برای اکولوژی جهانی تبدیل شده است. آلودگی پلاستیک هم از منابع زمینی و هم از منابع دریایی ناشی می شود. آلودگی پلاستیک از دو طریق به وجود می آید:
۱) هدفمند، از طریق تخلیه غیرقانونی یا نامناسب زباله های خانگی و صنعتی
۲) به طور سهوی، از طریق ضایعات روی هم انباشته شده و حمل و نقل ضعیف
زبالههای پلاستیکی مستقر در خشکی با عوامل محیطی مانند باد به آبراهها مهاجرت میکنند. جایی که با دفع یا تلفات ناشی از کشتیهای دریایی و سکوهای نفتی فراساحلی به به این آلودگی اضافه میشود. چنین آلودگیهایی منجر به پیامدهای مخرب متعددی میشود.
پلاستیک در محیط زیست
آلودگی پلاستیک در محیط های دریایی عامل چندین اثر خطرناک و مخرب زیست محیطی است. زباله های پلاستیکی تهدیدی مستقیم برای حیات وحش هستند. خطرات اصلی مرتبط با اجسام پلاستیکی برای اکثر گونه ها، درهم تنیدگی و بلع اقلام مذکور است. مخصوصاً حیوانات جوان اغلب در ضایعات پلاستیکی گیر میافتند، که میتواند منجر به آسیب جدی با رشد حیوان شود.
گزارشاتی مبنی بر محدودیت حرکت، عدم تغذیه مناسب حیوانات و در مورد پستانداران، ناتوانی در تنفسدر این موارد وجود دارد. همچنین طبق این گزارشات، طیف گسترده ای از گونه ها تحت تأثیر زباله های پلاستیکی قرار می گیرند. از این بین پرندگان دریایی، لاک پشت های دریایی، سیتاس ها، فوک های خز، کوسه ها و فیدرها تنها برخی از موارد گزارش شده هستند. پرندگان دریایی به ویژه در برابر بلعیدن اشیاء پلاستیکی که آنها را با غذا اشتباه می گیرند، از حساسیت بالایی برخوردارند. پلاستیک بلعیده شده توسط این حیوانات در سیستم گوارش باقی می ماند و می تواند منجر به کاهش محرک های تغذیه، انسداد دستگاه گوارش، کاهش ترشح آنزیم های معده و کاهش سطح هورمون های استروئیدی شود و منجر به مشکلات تولید مثل شود.
ذرات پلاستیکی در اقیانوس ها
ذرات پلاستیک در اقیانوس ها حاوی سطوح بسیار بالایی از آلاینده های آلی هستند. مواد شیمیایی سمی مانند بی فنیل های پلی کلره (PCBs)، نونیل فنل (NP)، آفت کش های آلی مانند دی کلرودی فنیل تری کلرواتان یا ددت(DDT)، هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (PAHs)، دی فنیل اترهای پلی برومینه (PBDEs) و بیسفنول ای در اقیانوسها یافت شده اند. وجود این ترکیبات بیشتر خطرات مرتبط با بلع زباله های پلاستیکی توسط حیات وحش دریایی را افزایش می دهد. علاوه بر این، بسیاری از این ترکیبات می توانند تحت بزرگنمایی زیستی قابل توجهی قرار گیرند و ممکن است به طور بالقوه خطر مستقیمی برای سلامت انسان داشته باشند. این عوامل سمی با بسیاری از مشکلات سلامتی، از جمله اختلالات رشدی (اختلالات عصبی، ناهنجاری های رشد و عدم تعادل هورمونی)، سرطان، اختلال غدد درون ریز، تغییرات عصبی رفتاری، آرتریت، سرطان سینه، دیابت و هیپومتیلاسیون DNA مرتبط هستند.
سطوح پلاستیک در محیط دریایی
تلاشهای زیادی برای تعیین میزان آلودگی پلاستیک در محیطهای دریایی انجام شده است که اکثریت قریب به اتفاق آنها بر رسوب زبالهها در سواحل تمرکز دارند. این احتمالاً به دلیل این است که پلاستیکها معمولاً شناور هستند و بنابراین تمایل به تجمع در سواحل دارند. بخش عمدهای از زبالههای شسته شده در سواحل مورد مطالعه، از نظر تعداد، از اقلام پلاستیکی تشکیل شده است. اغلب سه چهارم کل زبالههای شسته شده در ساحل از پلاستیک ساخته شده است. چنین سطوح بالای زبالههای پلاستیکی در محیط را می توان به در دسترس بودن بالای محصولات پلاستیکی و توانایی آن در ماندگاری در محیط نسبت داد.
مطالعات نشان داده اند که ذرات پلاستیک جمعآوریشده در کف روبهای مخصوص تقریباً شش برابر بیشتر از زئوپلانکتونها (جاندارانی ریز ذرهبینی که در آب دریا شناورند ) هستند . یک مطالعه جداگانه که بقایای پلاستیکی در اقیانوس اطلس را در یک دوره ۲۲ ساله بررسی کرد، نشان داد که ۶۲ ٪ از تمام یدکهای توری حاوی اقلام پلاستیکی به اندازه کافی بزرگ هستند که به راحتی قابل شناسایی هستند و در برخی مناطق به طور متوسط به بیش از ۲۰ هزار قطعه کیلومتر مربع میرسند. گزارش شده است که در چرخش نیمه گرمسیری اقیانوس آرام شمالی، سطح پلاستیک به ۳۳۵ قطعه پلاستیکی در کیلومتر مربع یا ۵/۱ کیلوگرم در کیلومتر مربع می رسد.
تجزیه پلاستیک ها
به عنوان یک قاعده، پلاستیک های پرمصرف به طور طبیعی وقتی در محیط رها می شوند به میزان زیادی تخریب نمی شوند. این شاید تعجبآور نباشد، زیرا یکی از دلایل اصلی محبوبیت و کاربرد گسترده بسیاری از پلیمرها، پایداری و دوام فوقالعاده بالای آنها است.
از دیدگاه زیست محیطی، پلاستیکها باعث تغییر در چرخه دی اکسید کربن، مشکلات در تولید کمپوست میشوند. از این رو دانشمندان در حال بررسی استفاده بهینه از پلاستیکها می باشند. در حال حاضر، دو روش برای بازیافت و یا تولید پلاستیکهایی که مدت زمان تجزیه آنها کوتاه تر است وجود دارد. اما قبل از آن بهتر است بدانیم که پلاستیکهای تجزیه پذیر به چند گروه تقسیم بندی میشوند.
روش های تجزیه پلاستیک
در حال حاضر، سه روش اصلی برای رسیدگی به زباله های پلاستیکی وجود دارد: دفن در محل دفن زباله، سوزاندن و بازیافت. هر کدام محدودیت های خود را دارند.
۱- دفن زباله
اولین اشکال مربوط به دفع زباله های پلاستیکی این است که مکان های دفن زباله فضای زیادی را اشغال می کنند. از این فضا میشود که استفاده بهینه ای چون کشاورزی کرد. از آنجا که تجزیه پذیری بیشتر پلاستیک ها بسیار آهسته است، زمین های اشغال شده برای مدت طولانی در دسترس نخواهد بود. ثابت شده است که اجزای پلاستیکی زباله های دفن زباله برای بیش از ۲۰ سال باقی می مانند. این به دلیل دسترسی محدود به اکسیژن در محل های دفن زباله است. محیط اساساً بی هوازی است. تجزیه محدودی که توسط بسیاری از پلاستیک ها انجام می شود تا حد زیادی به دلیل فرایند ترمواکسیداتیو است و شرایط بی هوازی در محل های دفن زباله تنها به محدود کردن بیشتر نرخ تجزیه کمک می کند.
زباله های پلاستیکی در محل دفن زباله نیز به عنوان منبعی برای تعدادی از آلاینده های ثانویه محیطی عمل می کند. آلاینده های مورد توجه شامل مواد آلی فرار مانند بنزن، تولوئن، زایلن ها، اتیل بنزن ها و تری متیل بنزن ها هستند که هم به صورت گاز آزاد می شوند و هم در شیرابه و ترکیبات مختل کننده غدد درون ریز، به ویژه BPA (بیسفنول ای) وجود دارند. علاوه بر خواص اختلال غدد درون ریز، بیسفنول ای آزاد شده از پلاستیک در محل دفن زباله نیز منجر به افزایش تولید سولفید هیدروژن توسط باکتری های کاهنده سولفات در جمعیت های خاک می شود. غلظت بالای سولفید هیدروژن به طور بالقوه کشنده است.
۲- سوزاندن
روش دیگری که به طور معمول برای دفع زباله های پلاستیکی استفاده می شود، سوزاندن است. سوزاندن پلاستیک بر برخی از محدودیت های موجود در محل دفن زباله غلبه می کند. زیرا به فضای قابل توجهی نیاز ندارد و حتی قابلیت بازیافت انرژی به صورت گرما وجود دارد. با این حال، یک مبادله قابل توجه در این است که سوزاندن پلاستیک ها منجر به تشکیل ترکیبات مضر متعددی می شود که بیشتر آنها در جو آزاد می شوند. PAHها، PCBها، فلزات سنگین، رادیکالهای آزاد سمی مبتنی بر کربن و اکسیژن، مقادیر قابلتوجهی از گازهای گلخانهای، بهویژه دیاکسید کربن، همگی هنگام سوزاندن پلاستیکها تولید و آزاد میشوند. معایب زیست محیطی قابل توجه دفع پلاستیک از طریق دفن زباله و سوزاندن،انگیزه شد که بر روی فرایند های بازیافت پلاستیک تحقیقات گسترده انجام شود.
۳- بازیافت
بازیافت پلاستیک، پردازش مجدد زبالههای پلاستیکی به محصولات جدید است. هنگامی که این کار به درستی انجام شود، می تواند وابستگی به فضای اشغال شده برای دفن زباله را کاهش دهد، منابع را حفظ کرده و از محیط زیست در برابر آلودگی پلاستیک و انتشار گازهای گلخانهای محافظت کند. اگرچه نرخ بازیافت در حال افزایش است، اما از سایر مواد قابل بازیافت مانند آلومینیوم، شیشه و کاغذ کمتر است.
از آغاز تولید پلاستیک در قرن بیستم، تا سال ۲۰۱۵، جهان حدود ۶/۳ میلیارد تن زباله پلاستیکی تولید کرده است که تنها ۹ درصد آن بازیافت شده است و تنها ۱ درصد آن بیش از یک بار بازیافت شده است. علاوه بر این، ۱۲٪ سوزانده شده و ۷۹٪ باقی مانده به محل دفن زباله یا به محیط زیست از جمله دریا ریخته شده است. بازیافت ضروری است زیرا تقریباً تمام پلاستیکها غیرقابل تجزیه هستند و در نتیجه در محیط جمع میشوند، که میتواند باعث آسیب شود. به عنوان مثال، سالانه تقریباً ۸ میلیون تن پلاستیک زباله وارد اقیانوسهای زمین میشود که باعث آسیب به اکوسیستم آبی و تشکیل لکههای زباله بزرگ اقیانوسی میشود.
طبقه بندی پلاستیکهای تجزیه پذیر توسط انجمن مواد و آزمون آمریکا
پلاستیکهای تجزیه پذیر توسط انجمن مواد و آزمون آمریکا (ASTM D20.96) به ۴ گروه زیر طبقه بندی میشوند:
- پلاستیکهای نور تجزیه پذیر: پلاستیکی که توسط نور روزانه تجزیه میشود.
- پلاستیک تجزیه پذیر اکسیداتیو: پلاستیکی که توسط اکسیداسیون تجزیه میشود.
- پلاستیک تجزیه پذیر هیدرولیتیکی: پلاستیکی که توسط هیدرولیز تجزیه میشود.
- پلاستیک زیست تجزیه پذیر (بیو پلاستیک): پلاستیکی که توسط میکروارگانیسمهایی طبیعی چون باکتری، قارچ و جلبک تجزیه می شود.
به طور کلی، تجزیه طبیعی پلاستیک با تجزیه نوری شروع می شود که منجر به تجزیه ترمواکسیداتیو می شود. اشعه ماوراء بنفش خورشید انرژی فعال سازی مورد نیاز برای شروع الحاق اتم های اکسیژن به پلیمر را فراهم می کند. این باعث میشود که پلاستیک شکننده شده و به قطعات کوچکتر و کوچکتر تجزیه شود. این فرآیند تا زمانی که زنجیرههای پلیمری به وزن مولکولی کافی پایین برسند تا توسط میکروارگانیسمها متابولیزه شوند، ادامه می یابد.
این میکروارگانیسم ها، یا کربن موجود در زنجیرههای پلیمری را به دی اکسید کربن تبدیل میکنند یا آن را در بیومولکولها ترکیب میکنند. با این حال، کل این فرآیند بسیار کند است و ممکن است ۵۰ سال یا بیشتر طول بکشد تا پلاستیک به طور کامل تجزیه شود. این به دلیل این است که اثر تخریب نور به طور قابل توجهی در آب دریا به دلیل دمای پایین تر و در دسترس بودن اکسیژن کاهش می یابد. در نتیجه، سرعت هیدرولیز بیشتر پلیمرها در اقیانوس ناچیز است.
پلاستیکهای زیست تجزیه پذیر
پلاستیکهای زیست تجزیه پذیر در واقع پلیمرهایی هستند که مانند پلاستیک، به فرآیندهایی چون هیدرولیز آنزیمهای طبیعی و یا سایر حملات شیمیایی واکنش نشان میدهند. در نتیجه آنها از طریق تجزیه پلیمری به الیگوساکاریدها (نوعی کربو هیدرات) و یا به مونومرها تجزیه میشوند. همچنین این نوع پلاستیکها از طریق مینرالیزاسیون به گازها تبدیل میشوند. یکی از پلیمرهای طبیعی که در ساخت این بیو پلاستیک ها استفاده میشود، نشاسته است. نشاسته نقش مهمی در تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی دارد.
پلاستیکهای نشاستهای در حال حاضر بیشترین سهم بازار ظروف گیاهی را دارا هستند. پلاستیکهای بر پایه نشاسته به خودی خود شکننده هستند اما اگر با موادی چون گلیسرول گلیکول و سوربیتول مخلوط شوند، نسبت به حرارت مقاوم تر میشوند. پلاستیکهای تجدید پذیر نشاسته ای را عموما با پلیمرهای زیست تجدید پذیر ترکیب میکنند.
از جمله سایر پلاستیکهای زیستی میتوان به پلاستیکهای سلولزی، پلاستیک های پروتئینی، پلی استرهای تجدیدپذیر آلیفاتیک، اسید پلی لاکتیک (PLA)، پلی تری هیدروکسی بوتیرات، پلی هیدروکسی آلکانواتها، پلی آمید ۱۱ پلیاتیلن تجدیدپذیر مواد خام اصلاح شده ژنتیکی، پلی هیدروکسی اورتان و پلیمرهای لیپیدی نام برد.
ظروف یکبار مصرف گیاهی
استفاده از بیو پلاستیک ها در بسته بندیها مورد استقبال دولتها و مصرف کنندگان قرار گرفته است. کشورهایی مانند فرانسه قانون جدیدی را تصویب کرده است که قرار بود از سال ۲۰۲۰ اجرایی شود. این قانون بر این اساس بود که تمامی ظروف پلاستیکی مانند چنگال پلاستیکی، لیوان پلاستیکی، بشقاب پلاستیکی و غیره باید از مواد اولیه بر پایه منابع تجدید پذیر ساخته شوند. به عنوان مثال میتوان به ظروف یکبار مصرف گیاهی اشاره نمود. این ظروف بر پایه نشاسته ذرت ساخته شده و در طبیعت قابل تجزیه هستند.
خوش بختانه با پیشترفت تکنولوژی و افزایش آگاهی عمومی در مورد اثرات مخرب پلاستیکها، تولید کنندگان ظروف گیاهی در سراسر جهان افزایش پیدا کرده اند و محصولات متنوعی را وارد بازار کرده اند. از این بین محصولات به زیست دارای گواهی نامههای معتبر بین المللی و استانداردهای داخلی میباشد. این محصولات از نشاسته ذرت ساخته شده اند. محصولات یکبار مصرف گیاهی کربن خنثی، غیر سمی و بادوام است و می تواند تا سه بار مورد استفاده مجدد قرار گیرد. همچنین ظروفی از این جنس از آنجا که از منابع طبیعی و تجدید پذیر ساخته شده اند، به سلامت مصرف کننده آسیبی نمیرسانند.
مزایای ظروف یکبار مصرف گیاهی
ظروف یکبار مصرف گیاهی کیفیت مناسبی دارند. برای انواع مناسبت ها مانند کمپینگ، پیک نیک، وعدههای غذایی، پذیرایی، باربی کیو، مراسم، مهمانیها، عروسیها و رستورانها ایده آل میباشد. همچنین ظروف یکبار مصرف گیاهی قابلیت حمل آسانی دارد. وقتی که در تعداد روی هم قرار می گیرند کمترین فضا را اشغال می کنند. ظروف یکبار مصرف گیاهی قابل استفاده در ماکروفر و فریزر می باشد و از آن می توان برای سر و نگهداری غذای گرم یا سرد استفاده کرد.
مایعات در ظروف گیاهی به بیرون نشت نمیکند. چرا که این ظرف ساختار محکمی داشته و در مقابل تغییرات دمایی مقاوم است. بنابراین می توانید سوپ، سالاد، دسر و موارد دیگر را در آن سرو کنید. ظرف یکبار مصرف گیاهی پس از دور ریخته شدن در خاک در شرایط مناسب (دما، رطوبت و حضور میکروب)، پس از ۶ ماه در محیط تجزیه میشوند و هیچ سمی در خاک باقی نمی گذارند.
۱- با دوام هستند
ظروف یکبار مصرف گیاهی دوام خوبی دارد. ظروف یکبار مصرف گیاهی به راحتی شکسته نمی شود. اگر در ظروف یکبار مصرف گیاهی غذای آب داری ریخته شود، مایعی از آن به بیرون نشت پیدا نخواهد کرد. ما در اکو کلیکی ظروف یکبار مصرف گیاهی را به صورت فله ای از کارخانه به زیست واقع در تهران به شما عرضه می کنیم.
۲- کاهش حجم پسماند در مراکز دفن زباله
استفاده از ظرف یکبار مصرف گیاهی باعث باعث کاهش ضایعات پلاستیکی در مراکز دفن زباله می شود. از آنجا که ظرف یکبار مصرف گیاهی یک محصول سازگار با محیط زیست و زیست تخریب پذیر است شما می توانید آنها را با خیال راحت استفاده کرده و سپس دور بریزید و دیگر نگران آلودگی های پلاستیکی در محیط زیست نباشید.
۳- ایمن برای استفاده با مایکروویو
ظرف یکبار مصرف گیاهی برای استفاده در مایکروویو بی خطر هستند. می توانید این محصول را در ماکروویو گذاشته و نوشیدنی خود را گرم کنید. ظرف یکبار مصرف گیاهی از استحکام خوبی برخوردار بوده و نشکن نیز می باشد. آنها در برابر حرارت نسبتاً متوسط نیز مقاومت خوبی دارند.
۴- مصرف انرژی پایین
برای ساخت ظروف یکبار مصرف گیاهی انرژی کمتری نسبت به ساخت ظروف پلاستیکی مصرف می شود. همچنین ساخت این ظروف هیچ گونه آلودگی محیطی ( پساب صنعتی و آبی ) به همراه نخواهد داشت. در نتیجه آنها محصولات دوستدار محیط زیست نیز به حساب می آید. چرا که با مصرف انرژی کمتر مواد اولیه تجدیدپذیر تهیه و تولید میشوند.
۵- غیر سمی
هیچ ماده شیمیایی، سفید کننده، رنگ اضافی در پروسه ساخت ظروف یکبار مصرف گیاهی مورد استفاده قرار نمی گیرد. به همین دلیل است که این محصول کاملاً عاری از مواد شیمیایی می کند. حتی رنگ سفید یا به اصطلاح عاجی رنگ ظروف یکبار مصرف گیاهی که در این سایت به فروش میرود، برگرفته از رنگ طبیعی نشاسته ذرت است. شما می توانید بدون نگرانی در وجود مورد هر نوع مشکل ایمنی و سلامتی، غذا را برای همه از پیر و جوان در آن سرو کنید. و نگران این قضیه نباشید که ماده شیمیایی از این ظروف به غذا نشت پیدا میکند.
با آگاهی روزافزون در مورد آسیب هایی که پلاستیک برای سالیان متمادی بر سیاره ما و سلامتی ما تحمیل کرده است، اکنون تولید کننده های ظروف یکبار مصرف گیاهی بزرگ ایرانی مانند برند به زیست در حال ارائه جایگزین های شگفت انگیزی برای ظروف پلاستیکی، فومی و کاغذی هستند.
عالی بود🌿
من عاشق سایتتون هستم🌱